Αντιγόνη (νήσος)

Η Αντιγόνη (τούρκικα: Burgazada) είναι ένα από τα Πριγκηπονήσια. Το όνομά της το οφείλει στο Δημήτριο τον Πολιορκητή, ο οποίος έκτισε εκεί ένα κάστρο και έδωσε στο νησί το όνομα του πατέρα του, Αντίγονου του Μονόφθαλμου. Σήμερα ονομάζεται Burgazada, που σημαίνει το νησί του κάστρου.

Βρίσκεται ανάμεσα στην Πρώτη και στη Χάλκη. Έχει ωραίες επαύλεις και περίπου 800 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι πολλαπλασιάζονται το καλοκαίρι. 

Το όνομα

Οι πληροφορίες από τις πηγές δεν είναι ξεκάθαρες για την προέλευση του ονόματος του νησιού. Οι εκδοχές που υπάρχουν οφείλονται στις εκτιμήσεις διαφόρων λογίων του παρελθόντος. Κατά τον Ζωναρά, στην αρχαιότητα ήταν ευρύτερα γνωστή ως "Πάνορμος", εξαιτίας του κλειστού όρμου που διαθέτει, το άνοιγμα του οποίου στα ΒΑ καλύπτεται από την έρημη νησίδα Πίτα κι αποτελεί πολύ καλό λιμάνι. Ο Alexandre Timoni υποστήριξε ότι η ονομασία "Αντιγόνου νήσος" ή "Αντιγόνεια" δόθηκε το 311 π.Χ. από το Δημήτριο Πολιορκητή, προς τιμή του πατέρα του, Αντίγονου, στη διάρκεια της εκστρατείας του Δημητρίου στη Θράκη κατά του Λυσιμάχου και του Κάσσανδρου. Τέλος, μια τρίτη εκδοχή που υιοθέτησαν ο Σκαρλάτος Βυζάντιος και ο Χουρμούζιος, είναι πως η ονομασία "Πάνορμος" διατηρήθηκε ως τον 9ο αιώνα μ.Χ. Τότε το νησί αποτέλεσε κτήμα και προάστιο του Αντίγονου, γιου του καισαρα και κουροπαλάτη Βάρδα, με αποτέλεσμα να ονομαστεί "Αντιγόνου νήσος" ή "Αντιγόνεια" και σταδιακά Αντιγόνη.

Κατά το 16ο αιώνα οι Έλληνες την αποκαλούσαν "Αντίγονον", σύμφωνα με το Γάλλο περιηγητή Pierre Gylli, που πέρασε από εκεί το 1545. Ασφαλώς, η ονομασία υπήρχε τουλάχιστον από τη βυζαντινή εποχή. Οι περιηγητές τη σημειώνουν στους χάρτες τους με το όνομα "Burgo", δηλαδή "Κάστρο" από τα ερείπια της μονής Θεοκορυφώτου που δέσποζε στην κορυφή του νησιού κι από μακριά έμοιαζαν με πύργο. Συχνά σημειώνουν το κάστρο σε συνδυασμό με την αρχαία ονομασία: "Panormum Castrum" (Κάστρο της Πανόρμου). Οι Οθωμανοί την αποκαλούσαν κατά καιρούς: "Burgazle ada" (Καστρονησίδα) και "Bogaz adase" ή "Boga azle ada" (Νησί των καναλιών: από τα στενά κανάλια που υπάρχουν μεταξύ της Αντιγόνης και των κοντινών νησιών). Τελικά, επικράτησε το "Burgas ada" (Νησί του Κάστρου), ονομασία που παραμένει μέχρι σήμερα.

Σήμερα στην Αντιγόνη ύπαρχει μια μικρή ελληνική κοινότητα,με ποικίλη δράση,που όμως πολλαπλασιάζεται το καλοκαίρι. Οι μόνιμοι Έλληνες κάτοικοι φτάνουν τους 120 συντηρώντας δύο εκκλησίες:

• Τον Καθεδρικό ναό(η μόνη εκκλησία στο νησί με ενορία)του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου με 60 ενορίτες,σε άριστη κατάσταση
• Τον Κοιμητηριακό Ναό του Προφήτη Ηλία

Στο νησί δεν υπάρχει ελληνικό εκπαιδευτήριο

Πηγές

• Ακύλα Μήλλα, Πριγκηπόνησα, εκδ. ΤΑ ΝΕΑ, 2008.