Τρίτη 5 Ιουνίου 2012

Φυτά με θεραπευτικές ιδιότητες


Ρίγανη
Η Ρίγανη είναι ένα πολυετές αρωματικό χόρτο, ευρύτατα διαδεδομένο, σε ξηρότοπους σ’ όλη την Ελλάδα. Είναι γνωστό επίσης και με τα ονόματα: ριάνο, ρούανο, ρούβανο κ.ά. Η Ρίγανη είναι ένα φυτό με ρίζες ξαπλωμένες οριζόντια και όρθιο, τετραγωνικό και χνουδωτό βλαστό, που φτάνει ύψος από 0,30-0,80 μ. Τα φύλλα της έχουν αυγοειδή σχήμα, τοποθετημένα αντίθετα και μικρά λευκό-ρόδινα άνθη που βγαίνουν στην κορυφή των βλαστών.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ:
Η Ρίγανη χρησιμοποιείται από τα αρχαία χρόνια σαν καρύκευμα στην μαγειρική και για φαρμακευτικούς σκοπούς. Παλιά θεωρούταν σαν το χόρτο που προφύλασσε από τα κακά πνεύματα και από την μαγεία. Ενδιαφέρον είναι οι σημειώσεις του άραβα ιατρού Αβικέντα (980 – 1037) για τη Ρίγανη: διώχνει κάθε λογής υγρό από τους πνεύμονες, υπό μορφή τσαγιού,- καπνίζοντας τη και με εντοκολπική χρήση, βοηθάει στα γυναικολογικά προβλήματα, δυσμηνόρροια, επώδυνα έμμηνα και αιμορραγίες,- αποβάλλει το έμβρυο και είναι χρήσιμη για τη στενοχώρια και αδιαθεσία.
Η χημική σύνθεση της Ρίγανης είναι πλούσια, στο επίγειο μέρος της περιέχει στυπτικές και βαφικές (χρωστικές) ουσίες, συγκριτικά μεγάλο ποσοστό αιθέριου ελαίου (μέχρι 1,2 %) το οποίο περιέχει φενόλες (θυμόλη (thymol) και carvacrol), πικρές ουσίες, πτητικές ουσίες (μέχρι 15 %) κ.ά. Η Ρίγανη ανήκει στα φυτά με το μεγαλύτερο περιεχόμενο βιταμίνης C. (565 mg %)
Η Ρίγανη είναι ένα δυνατό αρωματικό χόρτο, το οποίο ελευθερώνει από τους σπασμούς και τον λόξιγκα,- διευκολύνει την πέψη και ανοίγει την όρεξη, έχεί ελαφρώς αποχρεμπτικές, αντιδιαρροϊκές, αντιφλεγμονώδεις, βακτηριοκτόνες και αντιαιμορραγικές ικανότητες,- αυξάνει την ούρηση και το ίδρωμα και διεγείρει την μήτρα.
Η Ρίγανη χρησιμοποιείται ευρέως στην επίσημη Ιατρική. Υπό μορφή τσαγιών (αφεψημάτων) χρησιμοποιείται στην ατονία των εντέρων, σαν σκεύασμα που ανοίγει την όρεξη και διευκολύνει την πέψη, επίσης σαν ηρεμιστικό μέσο για το νευρικό σύστημα. Συμπτώματα για τη χρήση της Ρίγανης είναι η αϋπνία και έλκη του στομάχου, οφειλόμενα στη ανεπάρκεια πεπτικών οξέων, γαστρική ατονία, αεροφαγία (λόξιγκα), μετεωρισμό, χρόνια βρογχίτιδα και φυματίωση των πνευμόνων.
Αυξάνει την έκκριση των πεπτικών, βρογχικών και εφιδρωτικών αδένων και έχει ευεργετική (σπασμολυτική, αντιδιαρροϊκή και αντιφυσώδες) δράση στις ασθένειες των εντέρων και σε περιπτώσεις που συνοδεύονται με δυσκοιλιότητα και τυμπανισμό. Εσωτερικά η Ρίγανη χρησιμοποιείται στην οξεία και χρόνια βρογχίτιδα, για τους σπαστικούς πόνους στο στομάχι και έντερα, στις ασθένειες των εντέρων και χολοφόρων οδών. Χρησιμοποιείται εσωτερικά σαν αποχρεμπτικό για το βήχα, την δύσπνοια, βρογχίτιδα και φυματίωση των πνευμόνων. Αφέψημα και έγχυμα του φυτού δρα σαν διουρητικό μέσο στις ασθένειες των νεφρών, ρευματικές παραμορφώσεις των αρθρώσεων και ποδάγρα, παράλληλα με κατάλληλη δίαιτα. Αφέψημα του φυτού χρησιμοποιείται από παλιά για τις γυναικολογικές ασθένειες, σαν εμμηναγωγό στα επώδυνα έμμηνα στην εμμηνόπαυση και για την αντιμετώπιση της υστερίας. Υπό μορφή τσαγιών βοηθάει στην υπέρταση και αρτηριοσκλήρυνση. Έχοντας θεραπευτικές και επουλωτικές ιδιότητες χρησιμοποιείται υπό μορφή γάργαρων για τις φλεγμονές και έλκη της κοιλότητας του στόματος και αμυγδαλιών. Στις έγκυες γυναίκες δεν πρέπει να χορηγείται η Ρίγανη.
Εξωτερικά χρησιμοποιείται υπό μορφή εμπλάστρων και για πλυσίματα στην αρθρίτιδα, μυϊκούς πόνους, πλυσίματα των πληγών, έκζεμα, φαγούρα, καλόγερους και πυώδη σπυριά. Ένα βαμβακάκι μουσκεμένο με το αλκολάτ (1:3) ή (1:4) της Ρίγανης τοποθετείται στο πονομένο δόντι για το σταμάτημα του πονόδοντου.
Το αιθέριο έλαιο της Ρίγανης (ριγανόλαδο) χρησιμοποιείται για των κατευνασμό των πόνων των χαλασμένων δοντιών και στην αρωματοθεραπεία για παρόμοιες περιπτώσεις, ενώ εξωτερικά για να σκοτώνει τις ψείρες. Μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό του δέρματος.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ:Η Ρίγανη είναι φυτό ανθεκτικό στο κρύο. Θέλει ηλιόλουστα εδάφη με καλή αποστράγγιση, πολλαπλασιάζεται με σπόρους και με χωρισμό του φυτού την άνοιξη ή το φθινόπωρο.

Φυτά με θεραπευτικές ιδιότητες


Δεντρολίβανο

Το Δεντρολίβανο ή ρόζμαρι είναι αυτοφυές αρωματικό φυτό, ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών [οικογένεια της μέντας (Laminaceae)] και είναι αειθαλής φρυγανώδης θάμνος πολύκλαδος και πυκνόφυλλος, με φύλλα μικρά, φτάνει μέχρι ένα μέτρο ύψος. Τα άνθη του είναι μικρά και κυανόλευκα.: Αποτελεί ισχυρό τονωτικό και διεγείρει τη λειτουργία της πέψης, της χολής και του ήπατος. Έχει στυπτικές ιδιότητες, ρυθμίζει την υπερβολική μητρορραγία και ομαλοποιεί τον έμμηνο κύκλο. Είναι αντιοξειδωτικό, προστατεύει και ισχυροποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθά σε περιπτώσεις αρτηριοσκλήρυνσης και τονώνει τη λειτουργία της καρδιάς, είναι διεγερτικό της κυκλοφορίας του αίματος και ενδείκνυται για περιπτώσεις ατονίας, υπερκόπωσης, εξάντλησης, για κατάθλιψη, αϋπνία, άγχος κ.λπ. Το φυτό έχει επίσης αντισηπτικές, αντιβακτηριδιακές και αποχρεμπτικές ιδιότητες, ενώ είναι εφιδρωτικό και σπασμολυτικό και γι’ αυτό χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις κρυολογήματος, βήχα, βρογχίτιδας, άσθματος. Μπορεί να βοηθήσει σε περιπτώσεις δυσπεψίας, μετεωρισμού, κολικών, διάρροιας και γενικότερων προβλημάτων του πεπτικού. Αναφέρονται  επίσης αφροδισιακές ιδιότητες και ενίσχυσης της μνήμης.
 Τα φύλλα του ιδιαιτέρως αρωματικά χρησιμοποιούνται ωμά σε φαγητά, σαλάτες και γλυκά. Από τα αποξηραμένα φύλλα και άνθη του δενδρολίβανου παρασκευάζονται αφεψήματα με ποικίλες δράσεις. Ακόμη και αν τρίψουμε το τριχωτό της κεφαλής με αφέψημα, συντελούμε στη μείωση της τριχόπτωσης, ενώ πλύσεις της στοματικής κοιλότητας με αυτό, συντελούν στη θεραπεία ούλων που ματώνουν και χαλαρών δοντιών.

Φυτά με θεραπευτικές ιδιότητες


Θυμάρι.
Το θυμάρι ή thymus vulgaris ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών (Labiatae). Σύμφωνα με μια εκδοχή προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα «θύω», που σημαίνει, μεταξύ άλλων, και «ευωδιάζω». Το θυμάρι είναι γνωστό ως το φυτό με τις περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητες.
 Είναι ένας χαμηλός, εξαιρετικά ανθεκτικός θάμνος, με μοβ άνθη στις κορυφές των κλαδιών και θαυμάσιο άρωμα. Ανθίζει από το Μάιο μέχρι και τις αρχές του φθινοπώρου και το συναντάμε σε χώρες της Μεσογείου, της Ασίας και στη Βόρεια Αμερική. Τα ξεραμένα φύλλα του έχουν πράσινο λαδί χρώμα και όταν θρυμματιστούν, αναδίδουν το άρωμά τους. Σε άγονα μέρη στην Ελλάδα, θα βρείτε πολλά είδη θυμαριού, ενώ υπάρχουν και καλλωπιστικές ποικιλίες που καλλιεργούνται σε κήπους.  Το θυμάρι έχει πολλές θεραπευτικές ιδιότητες, γνωστές ήδη από τα χρόνια των αρχαίων Ελλήνων και Αιγυπτίων. Έχει ισχυρή αντιμικροβιακή και αντισηπτική δράση, που οφείλεται στη θυμόλη, την οποία περιέχει το αιθέριο έλαιό του και συνήθως χρησιμοποιείται για την απολύμανση πληγών. Ωστόσο, λίγες σταγόνες από το βάμμα του σε νερό είναι αρκετές για να καθαρίσουν το σπίτι σας, αφήνοντας ένα ευχάριστο άρωμα. Τονώνει το ανοσοποιητικό, είναι αποχρεμπτικό, κατευνάζει το βήχα και τη βρογχίτιδα και θεωρείται εξαιρετικά αποτελεσματικό σε περιπτώσεις γρίπης. Χρησιμοποιείται επίσης για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας και της διάρροιας, αλλά και του πονόδοντου. Είναι θερμαντικό και με το λάδι ή το βάμμα του μπορείτε να κάνετε εντριβές, που ανακουφίζουν από μυϊκούς και ρευματικούς πόνους. Συνιστάται ακόμα και ως καταπραϋντικό σε περιπτώσεις άγχους.
Αν μαζεύετε θυμάρι
Όταν μαζεύετε θυμάρι από την εξοχή, πρέπει να είστε προσεκτικοί ώστε να μην το ξεριζώνετε. Κόβετε τα κλαδάκια με ψαλίδι ή μαχαίρι, για να μην καταστρέψετε το φυτό και να μπορέσει να ξανανθίσει.