Πορταριά Νέας Προποντίδος.

Η Πορταριά είναι μεγάλος πεδινός οικισμός και ομώνυμο δημοτικό διαμέρισμα στο Δήμο Νέας Προποντίδας του νομού Χαλκιδικής.

Με βάση την απογραφή πληθυσμού του 2011 έχει 1.202 κατοίκους. Στον οικισμό λειτουργεί δημοτικό σχολείο , που ονομάζεται «Δημοτικό σχολείο Πορταριάς», καθώς και σχολείο για παιδιά με ειδικές ανάγκες το οποίο ονομάζεται «Ειδικό Σχολείο Μουδανιών».
Από αθλητική άποψη ενεργή στην Α΄ ερασιτεχνική κατηγορία είναι η ποδοσφαιρική ομάδα της Πορταριάς, «Θερμαϊκός», στο τοπικό πρωτάθλημα της ΕΠΣ Χαλκιδικής.
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια της βερικοκιάς. Ονομαστά είναι τα υπερπρώιμα «βερίκοκα Πορταριάς», τα οποία εξάγονται και στο εξωτερικό. Επίσης σε μεγάλη κλίμακα γίνεται και καλλιέργεια ελιάς, κυρίως της πράσινης βρώσιμης ελιάς με την ονομασία «Χαλκιδικής» ή «Αγγουράκι». Πολιτιστικά δραστηριοποιείται ο ομώνυμος πολιτιστικός σύλλογος.
Το χωριό πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου, οπότε εορτάζεται η Κοίμηση της Θεοτόκου. Ο ομώνυμος ιερός ναός φιλοξενεί την εικόνα της Παναγίας, η οποία χρονολογείται από το 1840. Η εικόνα περιφέρεται σε λιτανεία, γύρω από το χωριό στις 14 Αυγούστου. Προστάτης του χωριού είναι ο Άγιος Αθανάσιος Αθωνίτης, του οποίου εκκλησία με έτος ανέγερσης το 1860, βρίσκεται στην είσοδο του χωριού σε ένα πευκόφυτο αλσύλιο και προς τιμήν του οποίου τελούνται κάθε χρόνο στις αρχές Μαΐου οι αθλητικές εκδηλώσεις "Αγιοθανάσια", στις οποίες μετέχουν αθλητές και αθλήτριες από όλη τη Χαλκιδική.

Το χωριό οικοδομήθηκε στην περιοχή όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη Σπάρτωλος. Κοντά στο χωριό έχουν επισημνθεί ίχνη δυο ρωμαϊκών οικισμών, οι οποίοι ταυτίζονται ίσως με τα αρχαία πολίσματα Αιόλειο και Πλεύμη.
Η ονομασία του χωριού οφείλεται πιθανότατα στη μεγάλη πόρτα που βρισκόταν στην κεντρική πλατεία του χωριού, εξ ου και η αρχική ονομασία Πορτάρα, σύμφωνα με αναφορά του Γάλλου Προξένου στη Θεσσαλονίκη, Εμμανουέλ Κουζερί. Ο οικισμός κατοικοικούνταν αδιάκοπα σε όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, ενώ διοικητικά υπαγόταν στο ναχιγιέ της Καλαμαριάς.
Κατά την επανάσταση του 1821 οι κάτοικοι της Προταριάς προσέφεραν στον αγώνα. Ο Παναγιώτης Παύλου και ο Γεώργιος Αθανασίου ήταν οι κυριότεροι αγωνιστές από το χωριό. Την περίοδο της εγκατάστασης των προσφύγων στην περιοχή και ως το 1925 αποτέλεσε διοικητικό κέντρο όπου υπάγονταν οι νέοι οικισμοί.

Πηγή: wikipedia