Αντιγόνεια!

Η Αντιγόνεια ήταν αρχαία πόλη στην επαρχία της Κρουσίδος της Χαλκιδικής. Η παλαιότερη ονομασία της πόλεως ήταν Ψαφάρα. Βρισκόταν στα παράλια μεταξύ της πόλεως Αίνειας και της χερσονήσου της Παλλήνης. Επρόκειτο για σημαντική πόλη του θρακικού φύλου των  Παιόνων.  Όταν ο Πέρσης στρατηγός Μεγάβαζος εισέβαλε στην Μακεδονία το 480 π.Χ., κατέστρεψε αρκετές  παιονικές πόλεις, μεταξύ των οποίων και την Ψαφάρα που ήταν σημαντική οχυρή πόλη. Αργότερα κατελήφθη από τον Αργεάδη βασιλιά Φίλιππο Β΄  και μετονομάστηκε προσωρινά σε Φιλιππούπολη. Αργότερα, κατά την ελληνιστική περίοδο, η πόλη μετονομάστηκε σε Αντιγόνεια από τον βασιλιά Αντίγονο της Μακεδονίας. Κατά τη διάρκεια των Ρωμαιο-Μακεδονικών πολέμων, τον Ιούνιο του 169 π.Χ., η πόλη μαζί με την Αίνεια, την Κασσάνδρεια και την Θεσσαλονίκη, απέκρουσαν ηρωϊκά τις επιθέσεις του ρωμαϊκού στόλου του Γάιου Μάρκου Φίγλου, στον οποίο συνέδραμαν ο Ευμένης και ο Προυσίας. Από ότι φαίνεται η πόλη επέζησε και στη ρωμαϊκή περίοδο και την αναφέρει ο γεωγράφος  Κλαύδιος Πτολεμαίος ως Αντιγόνη.

Τέλος στην εργασία του Γ.Ι.Θεοχαρίδη διαβάζουμε τα εξής:

Ή πόλις Άντιγόνεια, ή λεγομένη Ψαφαρά λόγω του εύθρίπτου του εδάφους αυτής, τήν όποιαν εκτισεν περί τό 280 π.Χ. ό ’Αντίγονος ό Γονατάς επί τής δυτικής παραλίας τής Χαλκιδικής καί μεταξύ του Αίναίου ακρωτηρίου (Μεγάλου Καρα Μπουρνού) καί τής χερσονήσου τής Παλλήνης (Κασσάνδρας), είχε κατά τήν εποχήν των προς τόν Περσέα τής Μακεδονίας ρωμαϊκών πολέμων (168 π.Χ.) λιμένα ικανόν νά περιλάβη ρωμαϊκόν στόλον, ώς μαρτυρεί ό Λίβιος. Ό λιμήν αυτός διεσώζετο ακόμη κατά τόν 10ον αιώνα καί ώνομάζετο, όπως όλοι οι λιμένες κατά τούς βυζαντινούς χρόνους, Σκάλα. Άργότερον, όπως όλη ή άκτή τής Χαλκιδικής εις τήν εύθριπτον δυτικήν παραλίαν αυτής, κατεφαγώθη υπό τής θαλάσσης καί έξηφανίσθη.

 Πηγές:

• Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, εκδ. Αθηνών.
• Κλαυδίου Πτολεμαίου Γεωγραφική Υφήγησις.
• του Γ.Ι. Θεοχαρίδη ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ (Από την ιστορία της βυζαντινής Χαλκιδικής)